Ruilverkaveling

HISTORIE

Historisch perspectiefOntstaanDe MiddeleeuwenOpkomst landbezitMarke van Bork
HaardstedengeldBewoners vanaf 1650RuilverkavelingOude kaartenBijlagen

De es van Schipborg

Op bovenstaande foto zijn de contouren herkenbaar van het verkavelingsgebied van de es

Ruilverkaveling

Na de markscheiding werd in wezen een boermarke een minder belangrijk instrument in de Schipborgse samenleving. De waardeel houders bleven. Er waren volmachten (bestuurders)

Er werd weleens vergaderd als bestuur. Maar er is geen administratie teruggevonden of zo. Echter in de stukken welke in het Drents archief aanwezig waren. Werden toch nog wat interessante zaken gevonden over het reilen en zeilen van de boermarke.

Ineens in de 30er jaren van de vorige eeuw werden er weer vergaderingen gehouden van de boermarke. En er werden zelfs notulen gemaakt. In de notulen werd veel aandacht besteed aan “De weg” Hoogstwaarschijnlijk was dat de weg die later midden over de es werd gelegd en nu bekend staat als Esweg, Er werd een weg aangelegd recht over de es, zonder dat er aanpassingen gedaan werden aan de aanliggende akkers. Nee, zij werden recht doorgesneden. Nu ontstonden de z.g. padakkers, kleine afgesneden stukjes grond. Dit is later bij de verkaveling in de 50er jaren van de vorige eeuw van de es weer hersteld, en is de oude oorspronkelijke weg verdwenen.

Maar het bestuur was toch redelijk ondeugend. Zij verkochten de kavels P 113 en P 114 en kregen daar geld voor. Deze kavel zijn het stukje weidegrond aan de weg naar Anlo en rechts van de Esweg t.o. boerderij van Fam. A. Schuiling.

In de notulen van maart 1930 werd voorgesteld alle markegrond te verkopen aan aanliggende bewoners. De Brink blijft voor korenbulten. Volmacht Jan Klein stelt voor om de gronden van de brug tot aan de Zuidlaarderweg te verkopen aan hem. Is blijkbaar niet gebeurt. Grond zou voor bouw van zomerhuizen meer culturele waarde krijgen.

De marke van Schipborg was ook in het bezit gebleven van de brink tegenover de Kymmelsberg. Deze brink werd gebruikt voor het plaatsen van korenmijten van de boeren. In de zomer werd het koren van het land gehaald en op de brink in een zg “korenbult” gezet. Dit was eigenlijk de enige functie die de brink had in Schipborg. De volmachten verkochten deze brink in 1955 aan de gemeente Anloo voor een bedrag van 1900 gulden.

De es van Schipborg was feitelijk na het ontginnen in de vroege middeleeuwen nog steeds verdeeld in kleine kavels bouwland. Ter illustratie 1 boer bezat ca 4 ha bouwland in 13 kavels verspreid over de es. De landbouw kreeg na de oorlog een economisch oppepper en om een goed landbouwbeleid te voeren was een verkaveling feitelijk noodzakelijk. Albert Schuiling toendertijd een van de grotere boeren in Schipborg heeft in 1950 de aanzet gegeven tot een vrijwillige ruilverkaveling. Een vrijwillige ruilverkaveling houdt in, dat 100% van de eigenaren voor moeten zijn. Dit betekende een hels karwei voor het 3-mans bestuur van de rvk Schipborg. Men moet beseffen, dat door vererving en verkoop de landerijen waren verdeeld in ettelijke eigenaren over heel het land verdeeld. Al deze eigenaren moesten worden opgespoord en worden bewerkt om voor te stemmen voor de vrijwillige verkaveling.

In samenwerking met de heidemaatschappij is men er toch in geslaagd deze vrijwillige verkaveling klaar te krijgen. Waarbij de inzet van de commissie gigantisch is geweest. Boeren overtuigen dat ze geen slechtere land terug kregen. En ze overtuigen dat ze voldoende land terugkregen.

Percelen vóór verkaveling

Verkavelingswerkzaamheden

De uitvoering is ter hand genomen de slechte zandweg werd verhard met cementstabilisatie en er kwam een goed bereikbare en in grotere stukken landbouwgrond verkavelde es voor terug. De weg direct als u de es binnenkomt links kwam te vervallen en de weg werd aan de oostkant doorgetrokken totdat hij weer op de Borgweg uitkwam. Dit was voorheen niet het geval. Interessant is te weten, dat het zand benodigd voor de nieuwe weg ontgraven werd, direct na de bebouwing van de Esweg aan de rechterkant. Dit zand was zo goed van kwaliteit,(mooi scherpzand) dat de weg bijna voldeed als betonweg.

Nieuwe kavelindeling

 

 

Informatieve website over Schipborg door de jaren heen