/BoerderijBorgweg66/Schipborg-2-KR.jpg)
Specificaties
| Officiële of officieuze naam | Landgoed De Schipborg, Drenthe |
|---|---|
| Adres(sen) | Borgweg 66 |
| Postcode(s) | 9469 PJ |
| Plaats (provincie) | Schipborg (Drenthe) |
| Land | Nederland |
| Huidige staat | Gerealiseerd |
| Oorspronkelijke opdrachtgever | Fam. Kröller-Müller |
| Oorspronkelijke functie | Boerderij |
| Betrokken architect(en) | H.P. Berlage |
| Andere betrokken kunstenaars | Bart Van der Leck |
| Aanvang en oplevering | 1914 – 1915 |
| Huidige eigenaar | Goossen |
| Huidige functie | Landhuis |
| Soort monument | Rijksmonument |
| Monumentnummer | 46515 |
Achtergrond
In 1913 koopt de familie Kröller-Müller bij Schipborg (Drenthe) een perceel van 200 hectare. Het is de bedoeling dat hier hun zoon – A.G.Kröller jr.- een zelfvoorzienende boerderij gaat drijven. Als architect wordt Berlage aangetrokken die hier een ”Gesamtkunstwerk” van maakt. Boerderij, agrarische functies en interieur woonhuis worden zoveel mogelijk op elkaar afgestemd en in één stijl ontworpen. De boerderij is een voor deze streek ongebruikelijk type, het heeft een carrévorm zoals veel boerderijen in Limburg. Op de toegangspoort staat de naam van de boerderij.
Tot in de negentiger jaren van de vorige eeuw is hier geboerd. Daarna begon de tijdsgeest te werken, er werd een natuurplan ontworpen met bos als belangrijkste element. Dit is het idee van de eigenaar Hindrik Goosen en hij trekt de landschapsarchitect Harry Berg aan om een plan te maken voor een landgoed.
Geheel in de geest van Berlage krijgen de lanen en zichtassen de structuur van het Plan Zuid van Berlage. Als voorbeeld wordt het Victorieplein in Amsterdam genomen. Hier komen – bij de wolkenkrabber van Staal – de Churchilllaan en Rooseveltlaan in een hoek samen. De centrale as is de Biesboschstraat. Deze structuur wordt in Schipborg gekopieerd met niet de wolkenkrabber maar de boerderij als centraal punt.
De boerderij is niet te bezichtigen en ook omliggend erf en oprijlaan zijn niet toegankelijk voor publiek. Op het landgoed kan gewandeld worden op wegen en paden, toegang tot het bos en grasland is echter niet toegestaan (kwetsbare natuur). Via de zichtassen kan een blik op de boerderij in de verte worden geworpen, ook vanaf de Borgweg is in de verte de poort van de boerderij te zien.
Exterieur
Zoals reeds gezegd is de boerderij als één geheel ontworpen. Op de binnenplaats ligt een paardenwed, geheel in stijl met gemetselde muren en lantaarns op zuilen. Dit doet eerder stedenbouwkundig dan landelijk aan.Tegenover de ingangspoort ligt het woonhuis met haaks daarop de stallen en schuren. Het gehele exterieur is in de typische rationalistische stijl van Berlage ontworpen: functioneel, evenwichtig en sober. Alleen de spitsere daken van het woongedeelte en de ventilatietorentjes op de hoeknokken van de stallen geven afwisseling en accenten. Vermeldenswaard is verder dat voor de sponningen van de vierkante en ronde raampjes ijzer is gebruikt.
