VROEGER EN NU	STRATEN OUD SCHIPBORG
Borgweg	Esweg	Heidesteeg	Holle Drift	Randweg
Ruiterweg	Schapendrift	Strubbenweg	Zeegserweg	Nieuwbouwwijk

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Boerderij 5 (kadaster 1832 sectie P57) (thans Esweg 3 en 5)

Esweg 3 en 5

Op de plek van deze twee panden stond aanvankelijk één boerderij. Volgens de kadastrale kaart uit 1832 dwars op de Esweg. 

Deze boerderij (P57) was rond 1800 eigendom van Lucas Oldenhuis Kymmell. Lucas is geboren in Havelte (huis Overcinge) op 24 december 1754 en is telg van een zeer vermogende familie. Hij was jurist en politicus, woonde in Smilde en was gehuwd met Margaretha Willinge. Hij was gemeenteraadslid in Smilde en tot zijn overlijden in op 8 januari 1825 lid van Gedeputeerde Staten van Drenthe. Lucas behoorde rond 1800 tot de tien meest vermogende inwoners van Drenthe; hij bezat een groot aantal huizen, boerderijen en landerijen. Bij zijn overlijden werden zijn bezittingen (waaronder dus deze boerderij in Schipborg) geërfd door zijn echtgenote. In het kadaster van 1832 is aangegeven dat huis, hof (P57) en een tweetal bijbehorende tuinen langs de Drentse Aa (P79 en P80) in eigendom zijn van de weduwe Lucas Oldenhuis Kymmell. Margaretha Willinge overlijdt op 4 april 1850 te Smilde. De Kymmellsberg in Schipborg is overigens vernoemd naar de familie Kymmell.

Lucas Oldenhuis Kymmell

Rond 1820 is Jan Roelofs Tinge pachter van de boerderij. Hij is geboren in Vries in 1778 en gehuwd met Geertien Mulder. Ze hebben één zoon, Jan Tinge. Jan Roelofs Tinge is op 13 mei 1850 in Schipborg overleden. Zoon Jan is inmiddels gehuwd en woont en werkt als landbouwer in Bunne (Vries). Na het overlijden van haar man is Geertien Mulder bij haar zoon in Bunne ingetrokken en verdwijnt de familie Tinge dus weer uit Schipborg.

Ondertussen wordt boerderij in 1844 door de weduwe Kymmell verkocht aan Harm Noord (de eigenaar en bewoner van de naastgelegen boerderij 9). Inclusief ca 24 ha land en ca 10 ha heide, voor het bedrag van 9.100 gulden (zou nu ruim 105.000 euro zijn). Harm Noord bezat daarmee rond 1850 ca 140 ha land in Schipborg. 

De schoonzoon van Harm Noord, Bastiaan Jans Bastiaans wordt pachter op de boerderij. Bastiaan is geboren in 1815 in Eext. In 1844 trouwt hij met de dochter van Harm Noord, Henderkien, geboren in 1816 in Schipborg. Ze krijgen drie kinderen. 

Henderkien wordt maar 36 jaar oud en overlijdt op 28 januari 1853 in Gasteren. Kennelijk is het gezin dan dus al vertrokken uit Schipborg. Twee jaar na het overlijden van Henderkien trouwt Bastiaan opnieuw. Nu met Willemtien Popken en ze vestigen zich definitief in Gasteren. Uit dit tweede huwelijk worden nog twee kinderen geboren.

In 1855 verkoopt Harm Noord de boerderij en landerijen aan Hendrik Mulder. Hendrik (Assen 1828) is  ook een schoonzoon van Harm Noord. In 1854 is hij getrouwd met diens dochter Roelfien Noord, geboren in 1828 in Schipborg. Ze krijgen twee kinderen. Ook Roelfien wordt niet oud. Ze sterft op 36-jarige leeftijd op 4 juni 1864 te Schipborg. Twee jaar daarna trouwt Hendrik opnieuw, nu met in 1842 in Peize geboren Aaltien Adolfs. Uit dit tweede huwelijk worden geen kinderen meer geboren. Aaltien overlijdt op 16 juni 1892 in Schipborg en Hendrik Mulder op 16 mei 1894 eveneens in Schipborg. Het bedrijf wordt dan voortgezet door de op dat moment enige zoon van Hendrik Mulder en Roelfien Noord, Steven Mulder (de andere zoon Harm werd maar 28 jaar en is in 1891 overleden).

Steven is geboren in 1856 in Schipborg. In 1898 trouwt hij met de 1879 in Zuidlaarderveen geboren Hillegien Kuipers. Steven is dan 42 jaar en Hillechien pas 18 jaar. Uit het huwelijk worden zes kinderen geboren. 

De boerderij brandt af in 1899 en wordt herbouwd (kadasternummer P238). De boerderij (thans Esweg 3) wordt kleiner en komt met de kop naar het noorden. Ten oosten hiervan werd en schuur gebouwd (thans Esweg 5). Steven Mulder en zijn gezin zijn tijdelijk ingetrokken in de naastliggende boerderij (nr. 9).

Na het gereedkomen van de nieuwe boerderij en schuur wordt deze gepacht door de uit Annen afkomstige Jan Warner Boer (Annen 1855). Jan is in 1880 gehuwd met Lammechien van Bergen; ze hebben vijf kinderen. Jan overlijdt in 1902 op 47-jarige leeftijd, waarna zijn zoon Warner tot ongeveer 1920 het stokje van hem overneemt. Warner Boer is geboren in 1880 in Schipborg en is in 1910 gehuwd met Hendrikje Popken (1887) uit Rolde. Warner overlijdt in 1920, pas 39 jaar oud.

De eigenaar, Steven Mulder, overlijdt op 16 mei 1917 op 61-jarige leeftijd. In 1919 verhuist zijn weduwe Hillegien met haar dan nog vrij jonge kinderen naar Zuidlaren waar ze intrekt bij haar vader. Uiteindelijk gaat ze naar Noord Holland, waar ze in 1932 opnieuw trouwt. Ze overlijdt op 1 januari 1960 in Haarlem.

De boerderij wordt in 1920 verkocht aan Bernardus Reitsma (Aduard 1889), in 1918 getrouwd met Aaltje Dijkstra (Vries 1896). Echter zijn schoonouders hadden geen hoge pet van hem op. In 1922 moest hij de boerderij al weer verkopen. Hij is toen smid geworden bij zijn broer in Gasteren. 

De boerderij werd dus in 1922 weer verkocht. Nu aan Johannes Darwinkel uit Rolde (1893). Hij is de schoonzoon van eerder genoemde Jan Warner Boer. Want in 1880 is hij getrouwd met diens dochter Lammechien van Bergen (Schipborg 1895). Kennelijk was het Johannes niet voor boerenvak in de wieg gelegd, want al na twee jaar verkoopt hij de boerderij weer en volgt hij zijn vader op als café- logementhouder in het Stationskoffiehuis in Rolde. Lammechien van Bergen overlijdt in 1928 op 32-jarige leeftijd in het ziekenhuis te Assen. In datzelfde jaar trouwt Johannes voor een tweede keer. Nu met de weduwe Albertje Huizing (1896) uit Rolde.

In 1924 is de boerderij dus weer doorverkocht. Nu aan Bastiaan Hollander uit Eext (1899). Hij is in 1923 getrouwd met Lammechien Bastiaans (Zandvoort/Anloo 1905). Lammechien is kleindochter van de eerdere bewoner, Bastiaan Jan Bastiaans. 

In 1928 werd de schuur verbouwd tot woning. Hier hebben de ouders van Bastiaan Hollander gewoond, Bastiaan Hollander (Eext 1861 – Schipborg 1956) en Jeichien Schuiling (Eext 1864 – Schipborg 1946). Na 1956 is deze woning enkele keren verhuurd.

Op deze foto van omstreeks 1960 is te zien hoe de boerderij voor de laatste verbouwing uitzag.

Zoon Bastiaan Hollander overlijdt op 64-jarige leeftijd op 5 augustus 1963 te Schipborg. Zijn vrouw Lammechien Bastiaans wordt ook 64 jaar en overlijdt op 26 juni 1970 te Zuidlaren. 

In 1968 neemt hun Bastiaan de boerderij over en heeft hier nog enkele jaren geboerd. 

De boerderij (Esweg 3) wordt in 1980 verkocht aan Fred van Heuvelen (Nansum 1934). Fred is getrouwd met Leida Ypey. Ze krijgen drie dochters. De boerderij wordt geheel tot woonhuis omgebouwd. Fred overlijdt in 2014. In 2018 wordt de boerderij weer verkocht. 

De tot woning omgebouwde schuur (Esweg 5) wordt eveneens verkocht en is thans bewoond door de familie Leeuwenstein.